درس‌هایی از قرآن؛ صرفه‌جویی در مصرف آب

«خَلَقَ كُلَّ دَابَّةٍ مِنْ ماء» (نور/45) آب قبل از خاك بوده است. «وَ كانَ عَرْشُهُ عَلَي الْماء» (هود/7) حيات ما از آب است.

1- تأمين آب براي كافر و دشمن: شرط آبرساني اسلام نيست، به كافر هم بايد آب داد. در يك سفري يك نفر دست تكان مي‌داد. امام‌صادق(ع) به يارانش فرمود: براي چه دست تكان مي‌دهد؟ گفتند: تشنه است. گفت: آب داديد؟ گفتند: نه، يهودي است. فرمود: مگر به يهودي مي‌شود تشنگي داد؟ برويد آبش بدهيد. حضرت امير(ع) مي‌فرمايد: اگر به جنگ مي‌رويد دشمن را بكشيد يا دشمن شما را بكشد، آب را قطع و مسموم نكنيد.

2- دعا و استغفار براي نزول باران: يكسري از كم‌آبي‌هاي ما به‌خاطر گناهان است. «اسْتَغْفِرُوا» استغفار كنيد، «تُوبُوا» توبه كنيد، «يُرْسِلِ السَّماءَ عَلَيْكُمْ مِدْرارا» (هود/52) باران مي‌آيد. نماز باران شوخي نيست. ما گاهي وقت‌ها بد برنامه‌ريزي مي‌كنيم، به همين دليل خدا از ما مي‌گيرد. مي‌گويد: همه‌‌چيز به تو دادم. 78بار «سَخَّرَ» پشت هم آمده است. در آخر مي‌گويد: «إِنَّ الْإِنْسانَ لَظَلُومٌ كَفَّارٌ» (ابراهيم/34) تو مديريت نداري.

3- رعايت بهداشت آب: تا مي‌گويم اسراف، ذهن شما در آب مي‌رود. اسراف در عمر هم هست. امام ديد كسي دارد در آب آشاميدني غسل مي‌كند. فرمود: «وَ لَا تُفْسِدْ عَلَي الْقَوْمِ مَاءَهُمْ» (كافي/ج3/ص65) تو چه حقي داري در اين آب غسل مي‌كني؟ اميرالمؤمنين يك خلافي از جوان‌هاي كوفه ديد ناراحت شد. پيرمردها گفتند: آقا اينها را ببخشيد. فرمود: من اين جوان‌ها را مي‌بخشم! به شرط اينكه ريش‌سفيدهاي كوفه بروند جلوي تمام خانه‌هايي را كه فاضلابشان را در كوچه رها كرده‌اند بگيرند.

4- آداب آب خوردن: آب خوردن آدابي دارد، آب يخ نخوريد، آب را هم بمكيد. چون معده داغ است، يكباره آب يخ روي معده نريزيد. 3بار بخوريد. يك مقدار تأمل كنيد. از حاج احمد آقا نقل شد كه امام آب خورد، مقداري از آب ماند. يك دستمال كاغذي رويش گذاشت، حاج احمد آقا پرسيد: چه مي‌كنيد؟ فرمود: عصر هم تشنه شوم، باقي‌اش را مي‌خورم. من نمي‌خواهم آب را دور بريزم.

5- توجيه اسرافكاران: اينكه گاهي وقت‌ها ما ولخرجي مي‌كنيم و مي‌گوييم: اين امكانات باشد، رشد ما بيشتر است، توجيه است. گاهي مي‌گوييم: در‌شان ما توجيه است. گاهي مي‌گوييم: چشم و هم‌چشمي! حضرت فرمود: «وَ انْظُرْ إِلَي مَنْ هُوَ دُونَكَ» (مستدرك/ج12/ص310) در زندگي به كساني نگاه كن كه از تو پايين‌ترند.